Yüzer iskele temel olarak kara ve su hattında geçişin sağlanması amacı ile kullanılıp ve çeşitli yapı malzemeleri ile üretilebilmektedir. Genel olarak üretim cinsleri; yüzer beton iskeleler, alüminyum iskeleler, çelik şaseli iskeleler, plastik iskele ve polietilen iskeleler olarak yapılmaktadır.
Genel olarak, beş tür yüzer iskele vardır:
• Beton İskele
• Alüminyum İskele
• Çelik İskele
• Yüksek Yoğunluklu Plastik İskele
• Polietilen İskele
İskele seçerken bu yukarıda saydığımız modellerin her birinin kullanım alanı ve amacı farklılıklar gösterir. İskele seçiminde dikkat edilmesi gereken öncelikle projenin uygulanacağı alanı iyi tanımaktan geçer. Burada oluşabilecek rüzgar ve dalga yüklerini belirlemek gerekir. Bu yüklere dayanıklı hangi iskele cinsinin belirlenmesi gerekir. İskele cinsi belirlendikten sonra üzerine ne kadar ağırlık gelecek ise buna göre de su üstü yüksekliği ve taşıma kapasitesine göre projelendirilir. Bu yazımızda genel olarak üretimlerini yaptığımız iskele modellerinin özelliklerinden bahsedeceğiz.
Alüminyum iskeleler suya dayanıklı T6 cinsi marine alüminyumdan imal edilir. Alüminyum karkasın üzerine genel olarak Ahşap veya kompozit ahşap kullanılır. Yüksek yoğunluklu polietilen veya fiber beton kaplı EPS yüzdürücüler kullanılır. Alüminyum iskelenin profilleri özel bir profil olması sebebi ile üzerinde bulunan kanallara koç boynuzları anelalar ve usturmaçalar direk olarak takılabilmektedir. İskele üzerindeki ekipmanların yerleri ihtiyaca göre rahatlıkla değiştirilebilmektedir.
Yüzer alüminyum iskeleler hafif oldukları için kolay taşınabilir. Konteyner veya kara taşıması ile dünyanın farklı bölgelerine lojistiği gerçekleştirilebilir. Yüzer alüminyum iskeleler tatlı veya tuzlu suda kullanılabilmektedir. Dalga dayanımları yüksek olmadığı için genel olarak kapalı havza, liman içi durgun sularda kullanılır. Kullanım amaçları temel olarak Marina iskelesi, tekne bağlama iskelesi ve yüzer yürüme yollarında tercih edilir.
Bu iskele modeli 20 yıla kadar ticari ömrü bulunmakla beraber Alüminyum iskele diğer cinsler arasında üretim maliyeti en yüksek iskeledir. Alüminyum şasi hammaddesi ve işçiliğe ek olarak kaplama zorunlu olarak gerektiği için kaplamalar ilave maliyet oluşturmaktadır. Yüzdürücü olarak genellikle polietilen yüzdürücüler kullanılmakta ve bu polietilen blokların içerisine herhangi bir çatlak durumunda yüzdürücülüğünü korumak amaçlı EPS strafor doldurulması gereklidir.
Taşıma Kapasitesi: Orta 3 Puan
Estetik: Yüksek Standart 5 Puan
Kullanışlılık: Fonksiyonel 4 Puan
Ticari Ömür: 20 – 25 yıl 3 Puan
Maliyet: Yüksek Maliyetli 2 Puan
Dalga Dayanımı: Korunaklı Sular İçin 2 Puan
İskele kullanımı için önceliğiniz yüksek kapasite ise beton iskeleler tam bunun için üretilmiştir. Yüksek yoğunluklu EPS çekirdeğin etrafına yapılan ekonomik perde beton sistemi tek parça halinde dayanıklı bir blok oluşturur. Bu tek parça iskele bloğunun demir güçlendirme parçalarının tamamı sıcak daldırma galvaniz olarak kullanılmaktadır. Kullanılan beton cinside sülfat dayanımlı CEM3 sınıfı beton tercih edilir. Bu hammaddelerin kullanılması ile beton ve demir aksam korozyona karşı dayanıklı hale gelir.
Yüzer beton iskele genel olarak iskele modelleri arasında en yüksek taşıma kapasitesi, dalga dayanımı ve ticari ömre sahiptir. Kullanım alanları genel olarak marina iskeleleri, yüzer beton platformlar, yüzer ev temelleri, askeri amaçlı iskeleler, yüzer rıhtım ve bu gibi birçok farklı alanda kullanılabilir.
Taşıma Kapasitesi: Yüksek 5 Puan
Estetik: Standart 4 Puan
Kullanışlılık: Fonksiyonel 4 Puan
Ticari Ömür: 40-50 yıl 5 Puan
Maliyet: Karşılanabilir Maliyetli 4 Puan
Dalga Dayanımı: Yüksek Dalga Dayanımı 5 Puan
Bu tip iskeleler rotasyon metodu ile plastik hammaddenin ısıtılarak sıvı hale getirilip bir kalıbın içerisinde çok eksenli dönüşü ile imal edilmektedir. Genel olarak 3mm ile 8mm kalınlıkları olan bu ürünler, birbirlerine geçmeli şekilde bağlanırlar. Plastik iskeleler temel olarak kullanım alanları plajlarda dönemsel olarak yüzme amaçlı veya geçici sebeplerle kullanılıp kaldırılacak şekilde su üzeri platformları şeklinde kullanılmaktadırlar.
Plastik iskeleler kolay kurulumu ve düşük maliyetleri için tercih edilmektedir. Buna karşın ticari ömürleri oldukça kısadır. Plastiğin güneş altında ısınma ve soğumasından dolayı malzeme esnek özelliğini zamanla kaybedip iskele modülleri içerisinde kılcal çatlaklar oluşup su almaya başlar. Su alan bloklar diğer bloklarıda zorlaması ile zamanla iskele bloğu batma veya taşıma kapasitesini tamamen kaybetmeye tehlikesi ile karşı karşıya gelir.
Taşıma Kapasitesi: Düşük 2 Puan
Estetik: Düşük Standart 2 Puan
Kullanışlılık: Fonksiyonel 3 Puan
Ticari Ömür: 2-3 yıl 2 Puan
Maliyet: Düşük Maliyetli 5 Puan
Dalga Dayanımı: Dalgaya Elverişli 4 Puan
İmalat olarak yüzer alüminyum iskelelere benzemesine karşın yapı malzemesi olarak hadde çeliğinden imal edilmiş olup, tüm çelik kısımlar korozyona karşı sıcak daldırma galvaniz ile kaplanmaktadır. Bu iskele modelinin en önemli amacı, plastik iskeleye benzer maliyetlerde daha iyi bir alternatif sunmuş olması. Çelik şasi karkası esnemeye karşı oldukça dayanıklıdır.. Bu karkasın altına yüzdürücü olarak fiber beton yüzdürücüler kullanılır. Çelik karkas üzerine de doğal ahşap veya WPC kompozit kaplamalar tercih edilir. Çelik karkasa farklı şekiller verilebileceği için bu iskele modeli dairesel ve asimetrik birçok mimari ihtiyaca cevap verebilir.
Yüzer çelik iskelelerin kullanım alanları genel olarak turistik amaçlı yüzme tesisleri, tekne yanaşma iskelesi, yüzer platform, parmak iskele, güneşlenme adası gibi özel imalatlar için kullanılabilir.
Taşıma kapasitesi olarak iskele bloğu birbirine bağlı çalıştığı için noktasal yüklerde oldukça konforludur. Yüzer plastik iskelenin bir köşesine birkaç kişi aynı anda çıktığı zaman esneme ve suya batma eğilimi göstermesine karşın çelik iskeleler tek parça halinde rijit çalışırlar. Çelik iskelelerin ticari ömürleri 10 ila 15 yıl arasındadır, tatlı su havzalarında bu rakam biraz daha yükselmektedir.
Taşıma Kapasitesi: Orta 3 Puan
Estetik: Orta Standart 3 Puan
Kullanışlılık: Fonksiyonel 4 Puan
Ticari Ömür: 10-15 yıl 3 Puan
Maliyet: Düşük Maliyetli 5 Puan
Dalga Dayanımı: Orta 3 Puan
